logo

Sprzedaż samochodu w 2014 r.

Przepisy podatkowe obowiązujące do końca 2013r

W stanie prawnym obowiązującym do końca 2013 r. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT mówił, że zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Ust. 2 przytoczonej regulacji dodawał, że pod pojęciem towarów używanych należy rozumieć ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Zwolnienie z podatku VAT przy sprzedaży

Co za tym idzie, kupując przykładowo w 2012 samochód w stosunku do którego podatnikowi nie przysługiwało odliczenie podatku VAT (np. zakup został udokumentowany fakturą VAT marża, umowę kupna sprzedaży itp.), zaliczając go do składników majątku majątek firmy oraz używając w niej przez okres co najmniej pół roku, przedsiębiorca winien do jego sprzedaży zastosować powyższe zwolnienie z podatku VAT (co potwierdzały także organy podatkowe). Zasadę tę stosowało się także do samochodów prywatnych, które następnie zostały wprowadzone do firmy i były w niej wykorzystywane.

Ówczesne rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w §13 ust. 1 pkt 5 mówiło przy tym, że z podatku tego zwalnia się także dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku:
a)określonej w fakturze lub
b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub
c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca
– nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy

Co ważne, obecnie w celu zastosowania omawianego zwolnienia nie ma już konieczności używania takiego samochodu w prowadzonej działalności gospodarczej przez okres co najmniej pół roku po nabyciu do niego prawa jak właściciel (wydaje się być tutaj prawidłowym stanowisko, zgodnie z którym sprzedaż taka może nastąpić nawet następnego dnia po zakupie).

Przywilej podatkowy dla kupujących nowe samochody

Jak zatem nietrudno zauważyć, ustawodawca w sposób uprzywilejowany traktuje obecnie podatników, którzy nabywają co do zasady nowe samochody, w stosunku do których przysługuje im prawo do częściowego odliczenia podatku VAT. Ich późniejsza sprzedaż bowiem w dalszym ciągu korzysta ze zwolnienia. Z kolei w przypadku sprzedaży samochodu, zakupionego wcześniej na potrzeby firmy z tzw. drugiej ręki, czy też wprowadzonego do firmy z majątku prywatnego, co do zasady czynność taką trzeba będzie obarczyć 23% stawką podatku VAT.

VAT przy sprzedaży – zawiłości podatkowe

Jak zatem tego tutaj uniknąć? Najprostszym rozwiązaniem wydaje się być przekazanie w pierwszej kolejności takiego składnika majątku na własne potrzeby podatnika, a następnie jego sprzedaż po pewnym czasie. Dlaczego? – albowiem w takiej sytuacji nie będziemy mieć do czynienia z dostawą towarów, która podlega opodatkowaniu VAT.

Należy bowiem pamiętać, że co do zasady dostawą taką jest przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w tym szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika, jednakże pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało, w całości lub części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT).

Zatem przekazanie na cele prywatne kupionego wcześniej samochodu na potrzeby działalności gospodarczej, w stosunku do którego nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, samo w sobie nie będzie traktowane jako odpłatna dostawa towarów. Późniejsza sprzedaż takiego pojazdu, który jest już prywatnym składnikiem majątku a nie firmowy, także nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, jako że tutaj sprzedawca rozporządza swoim majątkiem prywatnym. Niestety sprzedaż taka będzie co do zasady opodatkowana podatkiem PCC u nabywcy pojazdu. Może też wywołać dodatkowe problemy w innych podatkach (gdy działalność jest prowadzona w formie spółki).

Ponadto pojawia się tutaj także problem opodatkowania VAT-em części składowych przekazywanych na cele prywatne samochodów, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego (zmiana w tym zakresie obowiązuje od kwietnia 2013 r. i w dalszym ciągu wywołuje kontrowersje, m.in. co do samego sposobu określenia części składowej jak i jej wartości, od której należałoby naliczyć ewentualny podatek przy przekazaniu pojazdu na cele prywatne).

Procedura VAT marża?

Rodzi się także pytanie, czy sprzedaży takiego pojazdu w ramach firmy nie można by opodatkować w procedurze VAT marża polegającej na tym, że opodatkowaniu podlegałaby jedynie marża uzyskana na sprzedaży (a ta w przypadku sprzedaży samochodu użytkowanego w firmie przez pewien okres czasu rzadko kiedy wystąpi, jako że samochody z czasem tracą na wartości, czego skutkiem będzie cena sprzedaży niższa aniżeli cena zakupu). Warto jednak w tym zakresie zachować daleko idącą ostrożność. Art. 120 ust. 4 ustawy o VAT (który jest jednym z przepisów regulujących opodatkowanie marży) mówi bowiem, że podatek od marży można obliczyć w przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych uprzednio przez niego nabytych w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży.

Czytając przepisy literalnie dochodzimy zatem do wniosku, że aby sprzedać samochód w procedurze VAT marża, winien on zostać nabyty w celu odprzedaży, a nie wykorzystywania go w prowadzonej działalności gospodarczej (w tym nawet przez kilka lat). Ponadto samochód taki musi zostać nabyty w ramach prowadzonej działalności, co wyklucza zastosowanie tych przepisów do pojazdów kupionych prywatnie, które dopiero po pewnym czasie zostały uznane za składniki majątku